Στο ρεπορτάζ του Paul Mason για το BBC που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες μέρες, ο διαβόητος βουλευτής της Χρυσής Αυγής, Ηλίας Παναγιώταρος, δηλώνει «είμαστε σε πόλεμο με τους εγχώριους και ξένους τραπεζίτες» (3:08 στο βίντεο του ρεπορτάζ).
Βέβαια, στον Παναγιώταρο αρέσει να φαντάζεται τον εαυτό του σαν ενάρετο πολεμιστή, αλλά η αλήθεια είναι πιο κοντά στο ότι είναι μισθοφόρος και αν διαβάσει κανείς ανάμεσα στις γραμμές, μπορεί να καταλάβει ότι θα μπορούσε, θεού και αρχηγού θέλοντος, να γίνει ο πρόθυμος εκτελεστής των τραπεζών.
Σε μία από τις πιο γρήγορες συγχωνεύσεις στην ιστορία του ελληνικού τραπεζικού τομέα, η τέταρτη μεγαλύτερη τράπεζα, η Τράπεζα Πειραιώς ολοκλήρωσε στις 30 Ιουλίου την εξαγορά – για 95 εκατομμύρια ευρώ – του υγειούς κομματιού της κρατικής Αγροτικής Τράπεζας Ελλάδος (ATE Bank). Και μόνο η αξία της ακίνητης περιουσίας της ATE Bank έχει εκτιμηθεί ότι ξεπερνάει το ένα δισεκατομμύριο ευρώ.
Η συμφωνία που ανακοινώθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος στις 27 Ιουλίου έστρωσε το δρόμο για ένα χείμαρρο συγχωνεύσεων και εξαγορών, ως μέρος των απαιτήσεων της Τρόικας των δανειστών για αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα.
O διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος
Η συμφωνία διεκπεραιώθηκε κάτω από αδιαφανείς συνθήκες και προκάλεσε έντονες αντιρρήσεις στη δημόσια σφαίρα αλλά και στη βουλή. Ο Υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος έπαιξαν έναν αμφιλεγόμενο ρόλο προκειμένου να υπονομεύσουν τη βιωσιμότητα της δημόσιας τράπεζας. Για να το πετύχουν αυτό, εξαίρεσαν την τράπεζα από την ανακεφαλαιοποίηση εξαιτίας του δημόσιου χαρακτήρα της, την ίδια στιγμή που δέσμευαν δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση ιδιωτικών τραπεζών.
Η ανάλυση της συμφωνίας για τη συγχώνευση διαψεύδει τις δηλώσεις Στουρνάρα και Προβόπουλου ότι η επιλογή αυτή έγινε με γνώμονα τα συμφέροντα του ελληνικού κράτους. Το πραγματικό κόστος και οι απώλειες εξαιτίας της ιδιωτικοποίησης είναι διπλάσια από το κόστος ανακεφαλαιοποίησης της τράπεζας.
Τις ημέρες που ακολούθησαν μετά τη συγχώνευση, τα κόμματα της αντιπολίτευσης ζήτησαν από τους Στουρνάρα και Προβόπουλο να καταθέσουν στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της βουλής, ώστε να εξηγήσουν τη συμφωνία, αίτημα στο οποίο εξέφρασαν αρχικά αντιρρήσεις, με την υποστήριξη του κόμματος της Χρυσής Αυγής.
Ενώ η σύμφωνη γνώμη 19 από τα 52 μέλη της επιτροπής (η οποία αποτελείται από βουλευτές όλων των κομμάτων που εκπροσωπούνται στη βουλή) αρκούσε για να υποχρεωθούν να καταθέσουν στην επιτροπή, μόνο 17 υπέγραψαν το αίτημα. Οι τρεις βουλευτές της Χρυσής Αυγής στην επιτροπή (ο Ηλίας Παναγιώταρος είναι ένας από αυτούς) που μπορούσαν να κάνουν τη διαφορά με τις υπογραφές τους, πήραν την εντολή να μην υπογράψουν και δεν το έκαναν. Ο Προβόπουλος και ο Στουρνάρας, βλέποντας ότι το κλίμα ήταν πολύ αρνητικό γι’αυτούς και ότι τελικά θα βρίσκονταν δύο ακόμα βουλευτές από τα άλλα κόμματα, δέχτηκαν οικειοθελώς να καταθέσουν στην επιτροπή.
Οι Στουρνάρας και Προβόπουλος τελικά εμφανίστηκαν στην επιτροπή στις 6 Αυγούστου και κατά την εξέταση, ο Ηλίας Παναγιώταρος πήρε το μικρόφωνο για να τους απευθύνει «τρία» ερωτήματα.
Τρία ερωτήματα ανήγγειλε λοιπόν, πριν ρωτήσει τι θα συνέβαινε με τα δάνεια σε πολιτικά κόμματα που δόθηκαν από την ATE Bank, καθώς και για τη θέση του νεοναζιστικού του κόμματος υπέρ της διαγραφής όλων των χρεών των αγροτών στην τράπεζα και για το μέλλον των υπαλλήλων της ATE Bank. Τα ερωτήματα ήταν πολύ αφηρημένα και είχαν ήδη γίνει από δημοσιογράφους ή άλλους βουλευτές
Αλλά τελικά, πριν αφήσει το μικρόφωνο, έκανε κι ένα τέταρτο ερώτημα: «Αν υπάρχει μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της παλιάς Αγροτικής που μετέφερε στο εξωτερικό 8 εκατομμύρια ευρώ από τον προσωπικό του λογαριασμό».
Το γιατί αυτό έχει κάποια σχέση με τη συγχώνευση, κανείς δεν μπορεί να το ξέρει σίγουρα. Επίσης προκαλεί προβληματισμό το πώς ο Παναγιώταρος γνωρίζει αυτή τη λεπτομέρεια και ακόμα περισσότερο, ποιος του διέρρευσε την πληροφορία αυτή σαν ένα πρόσθετο ενδιαφέρον ερώτημα, καθώς και γιατί το χρησιμοποίησε με τέτοιο τρόπο που θα συσκότιζε την έρευνα για τη συγχώνευση της ATE Bank.
Η κατάπληξη πολλαπλασιάζεται όταν ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος απαντά «Δεχτήκαμε κάποιες καταγγελίες ότι πολύ υψηλόβαθμο στέλεχος της Τράπεζας αυτής είχε βγάλει στο εξωτερικό περί τα 10 εκατομμύρια ευρώ. Κάναμε ελέγχους που, λυπάμαι, για λόγους νομοθεσίας, δεν μπορώ να πω τα ευρήματα, αλλά μπορώ να σας βεβαιώσω ότι τα ευρήματα αυτά έχουν σταλεί στις αρμόδιες αρχές».
Ένας δημοσιογράφος που ειδικεύεται στον τραπεζικό τομέα και ήταν παρών στη διαδικασία, λέει ότι η απάντηση έδειχνε το διοικητή της ΑΤΕ Θεόδωρο Πανταλάκη. «Φυσικά τον φωτογράφιζε. Τη στιγμή που ο Προβόπουλος απάντησε με αυτό τον τρόπο, κορυφώθηκε το ενδιαφέρον μας για τη συζήτηση και αρχίσαμε να καλούμε τις πηγές μας για να το επιβεβαιώσουμε». Ο Πανταλάκης ήταν ο διοικητής της ΑΤΕ και αμφισβητούσε δημόσια την ιδιωτικοποίηση. Πριν τελειώσουν οι εργασίες της επιτροπής, ο εισαγγελέας είχε διατάξει έρευνα για αυτό το πρόσωπο και το κατά πόσο είχε φοροδιαφύγει κατά τη μεταφορά 8 εκατομμυρίων στο εξωτερικό.
H εφημερίδα Financial Times κάλυψε εκτεταμένα το συμβάν εκείνης της ημέρας και μίλησε με τον ίδιο τον Πανταλάκη. Το τέλος του άρθρου άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο η δημοσιοποίηση της συναλλαγής του εκείνη την ημέρα να οφειλόταν στην αντίθεσή του στη συγχώνευση.
Η υπόθεση δεν οδηγήθηκε πουθενά, μια και ο Πανταλάκης σύντομα έκανε δημόσιες δηλώσεις όπου αναγνώριζε ότι ήταν το πρόσωπο στο οποίο αναφέρθηκαν και ότι τα χρήματα είχαν φορολογηθεί και μεταφέρθηκαν νόμιμα στο εξωτερικό, πράγμα που ήταν αλήθεια.
Παρόλ’αυτά, η δουλειά του βουλευτή της Χρυσής Αυγής και του τραπεζίτη είχε γίνει, με δεδομένο ότι η αντιπαράθεση για τη συγχώνευση ξεθύμανε και εκτράπηκε στην εξέταση την οικονομικών του κ. Πανταλάκη και στα περί ηθικής ευθύνης του τραπεζίτη που έβγαλε λεφτά στο εξωτερικό σε δύσκολους καιρούς, ξεχνώντας έτσι τις λεπτομέρειες της συγχώνευσης. Ο Παναγιώταρος υπηρέτησε καλά τον τραπεζίτη με την ερώτηση αυτή, ειδάλλως, γιατί να έδινε τόσο εύκολα το πρόσωπο αυτό ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος;
Με δεδομένη τη δυσκολία δημοσιοποίησης ονομάτων προσωπικοτήτων που μετακινούν περιουσίες στο εξωτερικό σε υποθέσεις που κυριαρχούν στη δημόσια συζήτηση τελευταία, η ανυπομονησία του Προβόπουλου να περιγράψει την υπόθεση του Πανταλάκη με τέτοιο τρόπο που τον φωτογράφιζε είναι τουλάχιστο άξια αμφιβολιών. Βλέπετε τώρα τι χρειαζόταν για να μάθετε το περιεχόμενο της «λίστας Λαγκάρντ»;
Μπορεί κανείς να εντοπίσει κάποια σύγκλιση συμφερόντων ανάμεσα στον Προβόπουλο και την Πειραιώς που θα τον έκανε να υιοθετήσει μία θέση που να ευνοεί περισσότερο την τράπεζα, παρά το δημόσιο συμφέρον; Μόνο μία αποζημίωση 3,4 εκατομμυρίων ευρώ, όπως αποκάλυψαν οι ερευνητές δημοσιογράφοι του Reuters, η οποία κάλυπτε μια δανειακή του συναλλαγή με την ίδια τράπεζα και κανονίστηκε την ημέρα της αποχώρησής του από διοικητή της Τράπεζας Πειραιώς για να γίνει διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος.
Και υπάρχει για τον Παναγιώταρο, μέλος της Χρυσής Αυγής και μέλος της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων, κάποιο στοιχείο που να τον συνδέει με την υπόθεση και που θα τον καθοδηγούσε ώστε να κάνει μία τόσο βολική ερώτηση; Έχει η Τράπεζα Πειραιώς κάποιο πιθανό σύνδεσμο με τη Χρυσή Αυγή; Θα εκπλαγείτε… Ο Τάκης Μιχαλόλιας, αδερφός του αρχηγού της Χρυσής Αυγής, Νίκου Μιχαλολιάκου, υπήρξε δικηγόρος της τράπεζας.
Παρόλ’αυτά, μία πηγή από την ATE δεν επιβεβαιώνει αυτή τη σύνδεση. Μας είπε ότι ο Μιχαλόλιας δεν έχει παρέμβει για να βοηθήσει ώστε να γίνει μια στημένη ερώτηση από το βουλευτή στον τραπεζίτη. Αλλά η ερώτηση που είχε στόχο τον Πανταλάκη ήταν σίγουρα στημένη και δεν είναι απίθανο η σύνδεση να γίνεται απευθείας από το περιβάλλον του τραπεζίτη προς το βουλευτή.
ΠΗΓΗ