«Όλο αυτό που είναι βαθύ αγαπάει τη μάσκα» είπε ο Σοπενχάουερ. Σοβαρός τύπος ο Σοπενχάουερ και πιο σοβαρός (τραγικός μάλλον) ο Νίτσε που τον αποκαλούσε «δάσκαλο» και ήταν μεγάλος υποστηριχτής της μάσκας. Την έβλεπε σαν έκφραση του διονυσιακού στοιχείου ενάντια στον ανελέητο ορθολογισμό. Μετά ήρθε ο Φρόυντ, πολύ σοβαρός τύπος και αυτός, και ασχολήθηκε επίσης με την μάσκα. Είπε ότι η μάσκα συμβολίζει το «Εγώ» που προσπαθεί να κρύψει το «Ασυνείδητο» - και πως σε αυτό το δεύτερο βρίσκεται η αληθινή ζωή. Αν είναι έτσι η μάσκα του καρναβαλιού πιο πολύ σχέση έχει με το «Ασυνείδητο» παρά με το «Εγώ».

Για αυτό μάλλον στους ναζί και στους κομμουνιστές το καρναβάλι δεν άρεσε καθόλου. Οι κομμουνιστές μάλιστα το απαγόρεψαν. Το καρναβάλι και τον Φρόιντ μαζί.

Μου αρέσει και το καρναβάλι και ο Φρόυντ και αναρωτιέμαι ποιά μάσκα να βάλω αύριο. Μετά από ώρες σκέψεων και συσκέψεων αποφάσισα να ντυθώ ένα μεγάλο ερωτηματικό. Για το που πάει η χώρα που βρίσκομαι εγώ και που η χώρα από όπου προέρχομαι. Για το που πάει η ήπειρος που ζω και η Γη που με θρέφει.

Ένα ερωτηματικό, έτσι, για να αντισταθώ, επειδή σε αυτή την εποχή της Μεγάλης Αβεβαιότητας πολλαπλασιάζονται με ιλιγγιώδη ταχύτητα εκείνοι που έχουν το κεφάλι τους γεμάτο βεβαιότητες και θαυμαστικά. Ποτέ δεν έβλαψαν τον κόσμο όσοι αναρωτιούνται. Φοβού τους ξερόλες και τους φανατικούς. Ζώντας σε δυο βαλκανικές χώρες η ζωή μου έμαθε ότι οι φανατικοί είναι πάντα ξερόλες και οι ξερόλες πολύ εύκολα μπορούν να εξελιχθούν σε φανατικούς.

Για αυτό αν ακούσεις κάποιον να σου λέει με εφηβικό ύφος αγανακτισμένου προφήτη «εγώ ξέρω τον δρόμο για την σωτηρία!» τότε τρέξε μακριά πριν σε σφάξει. Και πριν βρεθείς και συ με μαχαίρι στο χέρι σφάζοντας άλλους στο όνομά του…

Ένα ερωτηματικό για να γελάσουμε με τα «οπωσδήποτε!» και τα «δεν γίνεται αλλιώς!». Γιατί οπωσδήποτε γίνεται και αλλιώς αν το ψάξεις. Αν βάζεις το κεφάλι σου κάτω, αν σοβαρευτείς και αναλάβεις τις ευθύνες των επιλογών σου, αν δουλέψεις με ταπεινότητα, υπομονή και επιμονή.

Ένα ερωτηματικό που να αμφισβητεί τα «δεν αλλάζουμε!». Τι δυστυχία να σου μαθαίνουν ότι η μεγαλύτερη αρετή του ανθρώπου είναι να μείνει ακίνητος σαν άγαλμα, να αντιστέκεται στην αλλαγή, να μην εξελίσσεται, να μην εμπλουτίζει την ταυτότητά του, τον πολιτισμό του, την γλώσσα του, το μυαλό του.

Ένα ερωτηματικό και για όλους αυτούς τους στυλοβάτες της Ακινησίας που τώρα λένε ότι θα τα αλλάξουν όλα - για να μην αλλάξει τίποτε. Έτσι, για να μην μας περνούν για βλάκες. (Για μένα ο ορισμός του βλάκα είναι: «ο βλάκας είναι εκείνος που πιστεύει ότι όλοι οι άλλοι είναι βλάκες εκτός από αυτόν»).

Ένα ερωτηματικό σε αυτούς που σε προτρέπουν «πίστευε και μην ερεύνα!». Ένα ερωτηματικό που θέτεις διαρκώς στον εαυτό σου και στις δικές σου βεβαιότητες. Άμα θέλεις να μην αποβλακωθείς από πολύ νωρίς.

Ένα καλό ερωτηματικό όμως. Ψαγμένο, δουλεμένο και υπεύθυνο. Όχι ένα συμπλεγματικό ερωτηματικό. Ούτε ένα ερωτηματικό επαναστατικό της πορδής. Από αυτά μπουχτίσαμε.

Οι καλές απαντήσεις ξεπηδούν πάντα από τις καλές και κεφάτες ερωτήσεις…

Γκαζμέντ Καπλάνι
Το είδαμε ΕΔΩ