Είναι γνωστό ότι η αγάπη για την Ελλάδα πολλές φορές συνοδεύεται από μια μεταφυσική πεποίθηση ότι υπάρχουν, αφενός, υπερκόσμιες δυνάμεις που προστατεύουν την χώρα και το έθνος (άρα, δεν χρειάζεται να κάνουμε και πάρα πολλά εμείς οι Έλληνες από μόνοι μας, αρκεί να είμαστε ευσεβείς), ενώ, αφετέρου, υπάρχουν βεβαίως και οι αντίρροπες σατανικές δυνάμεις που θέλουν να καταστρέψουν την Ελλάδα (για λόγους που κυμαίνονται σε ένα αντίστοιχα ευρύ φάσμα δεισιδαιμονίας και ανορθολογισμού).
Με το Διαδίκτυο, ο συνωμοσιολογικός πατριωτισμός έχει θεριέψει, αφού κάθε “είδηση” που αφορά τις παραπάνω υπερκόσμιες ή σατανικές δυνάμεις γνωρίζει ευρύτατη διάδοση και αναπαραγωγή από καλόπιστους (και από τους κακόπιστους εκμεταλλευτές).
Το “πρόβλημα” είναι οτι με το Διαδίκτυο είναι πια τόσο εύκολη η αναζήτηση της τεκμηρίωσης (τουλάχιστον για όσες πληροφορίες είναι δημοσιευμένες – ναι, υπάρχει ακόμη offline κόσμος) που, κάθε μέρα σχεδόν, αποκαλύπτεται ότι ο συνωμοσιολογικός πατριωτισμός θα συνεχίσει να αφορά μόνο όσους πιστεύουν, αλλά δεν ερευνούν.
Σημειωτέον, ότι ο συνωμοσιολογικός πατριωτισμός βρίσκει γόνιμο έδαφος σε ένα διαδικτυακό κοινό που ταυτίζεται με τον παθητικό τηλεθεατή, η ενεργητικότητα του οποίου περιορίζεται στην ταχύτητα με την οποία χειρίζεται το τηλεκοντρόλ, ενώ δεν θα άνοιγε ούτε λεξικό αν πέσει σε κάτι άγνωστο ή περίεργο. Είναι ένα κοινό που, ακόμη και στο Διαδίκτυο, μένει εγκλωβισμένο σε μια περίκλειστη πηγή πληροφόρησης, κάνοντας ελάχιστη χρήση των μηχανών αναζήτησης και μηδενική χρήση στην αναζήτηση τεκμηρίωσης ή διασταύρωσης από εξωδιαδικτυακές πηγές. Απορρίπτοντας, συχνά, ως εκ προοιμίου κατευθυνόμενη, κάθε φωνή που αποκαλύπτει την πλάνη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τέτοιες φωνές φιμώνονται ακόμη και με κινητοποίηση του μηχανισμού της κρατικής καταστολής, για να παύσουν να μεταδίδουν “εθνικά” επίπονες αλήθειες. Λες και υπάρχει έθνος που μπορεί να προκόψει, όταν άγεται και φέρεται από πλάνες και απάτες!
Είναι το κοινό που αναμένει ότι η κρίση, αφού προέρχεται από σατανικές παρεμβάσεις, θα ξεπεραστεί με τον από μηχανής “θεό” που θα σώσει τη Χώρα, είτε αυτός είναι οι μετοχές μιας παλιάς Τράπεζας που ξαφνικά απέκτησαν ανυπολόγιστη αξία, είτε είναι οι ομογενείς που διαθέτουν ομόλογα μυθικών Ατλαντίδων, είτε εξωλογικές οντότητες που θα πραγματοποιήσουν θαύματα, πολλαπλασιάζοντας τα ψάρια και τα ψωμιά.
Είναι επίσης το κοινό που θα “ανακαλύψει” τις μύχιες σκέψεις των προαιώνιων εχθρών του έθνους, οι οποίοι είναι φυσικά πρόσωπα (η προσωποποίηση λειτουργεί πάντα ως καλή εικονογράφηση του εχθρού), στους οποίους θα αποδοθούν σχέδια καταστροφής της χώρας, προπαρασκευαστικές πράξεις ή ακόμη και δηλώσεις άφατου μίσους και φθόνου που, τελικά, αποδεικνύεται πάντοτε (πάντοτε, όμως!) ότι δεν έγιναν ποτέ.
Και υπάρχουν και οι μυστικές αδελφότητες, λέσχες, εταιρείες και δεν συμμαζεύεται, οι οποίες επίσης απεργάζονται την καταστροφή του έθνους, ακριβώς όπως κάποτε είχαν εξάλλου προετοιμάσει το έδαφος για την επανάσταση του 1821 και μέλη τους έγιναν εθνικοί ήρωες. Ένα μεγάλο, πλατύ κοινό, έτοιμο να χρηματοδοτήσει κάθε πιθανή απάτη, να ψηφίσει κάθε λαοπλάνο που θα φέρει μια νέα Μεγάλη Ιδέα, να ενισχύσει οτιδήποτε επιβεβαιώνει τις πλανημένες πεποιθήσεις του.
Η εποχή ευνοεί κάθε είδους τέτοια απάτη, τσαρλατάνο, αυτόκλητο μεσσία, διασπορέα ψευδών ειδήσεων και εκμεταλλευτή της άγνοιας. Ταυτόχρονα, η τεχνολογία ευνοεί την αποκάλυψη των πλαστογραφήσεων, την αποδόμηση κάθε ανορθολογικού στερεοτύπου και την διεύρυνση των οριζόντων της έρευνας και της αναζήτησης της λογικής εξήγησης.
Υπάρχουν βέβαια και ορισμένα κριτήρια για να οσμίζεται κανείς από που προέρχεται μια ψευδής είδηση, ορισμένα από τα οποία είναι και στοιχειώδη (λ.χ. ”ειδήσεις” που γραμμένες στα κεφαλαία και ανορθόγραφα – όχι, οτιδήποτε είναι “αντισυστημικό” δεν σημαίνει αυτομάτως και ότι είναι ακριβές).
Ωστόσο, κριτήριο δεν είναι, τελικά, η πολιτική ή κομματική τοποθέτηση: ο ανορθολογισμός και η παράνοια βρίσκεται σε κάθε χώρο εύπιστων, όσο κι αν βρίσκει πιο εύφορο έδαφος στην αγραμματοσύνη, στην αμορφωσιά, στην προκατάληψη, την δεισιδαιμονία και την πνευματική τεμπελιά. Των οποίων την “αποκλειστικότητα” δεν διεκδικεί κανένας χώρος, είτε πολιτικός, είτε επιστημονικός, είτε κοινωνικός ή θρησκευτικός.
Του Βασίλη Σωτηρόπουλου
Το είδαμε ΕΔΩ