Από πότε γνωρίζουν οι ντόπιοι ηγέτες και οι ξένοι ότι η Ελλάδα είναι μέσα στις 10-15 πλουσιότερες χώρες του πλανήτη σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο, χρυσό και βάλε; Από πότε η Ελλάδα είναι στο στόχαστρο για τον ήλιο ως πηγή μελλοντικά ενέργειας, για την καθαρή της θάλασσα και το εξαιρετικό της κλίμα; Από δεκαετιών. Και πριν από τον πόλεμο του ’40 ήταν γνωστά και στον πόλεμο οι Γερμανοί μετά την κατάληψη εργάστηκαν μεθοδικά για να βάλουν στο χέρι όλες τις πληροφορίες για τον πλούτο. Εργάστηκαν μεθοδικά για να αποστερήσουν από την Ελλάδα όλα τα απαραίτητα για την οικονομία της. Άρπαξαν τα πάντα από τα εργοστάσια, από το κράτος και στο τέλος τα χρήματα. Αυτά που άρπαξαν ρήμαξαν τη χώρα.
Φανταστείτε τον δωσιλογισμό των ντόπιων ηγετικών μορφών, όταν όχι μόνο δεν μιλούν αλλά τσακίζουν και δημοσιογράφους που μιλούν για τη λεηλασία του πλούτου μας από τους Γερμανούς. Για να τον φανταστείτε σωστά, θα πρέπει να τον συγκρίνετε με τον φιλελληνισμό ορισμένων Γερμανών. Ο επικεφαλής της Δύναμης Κρούσης στην Ελλάδα, ο Γερμανός Χορστ Ράιχενμπαχ, την περασμένη εβδομάδα έριξε τη «βόμβα» του, αναγνωρίζοντας ΗΘΙΚΑ τις γερμανικές οφειλές προς την Ελλάδα. Αυτό το έπραξε όχι γιατί προσευχήθηκε, αλλά γιατί πιέστηκε από Έλληνες πολιτικούς, δημοσιογράφους και πολίτες στην Ελλάδα και αναγκάστηκε να αναγνωρίσει τις οφειλές.
Δημοσιογράφοι σήμερα κυνηγιούνται ανελέητα από τις γερμανικές ύαινες που κρύβονται πίσω από ελληνικά ΜΜΕ, επιχειρήσεις και πολιτικούς, γιατί τολμούν να μιλούν για τις οφειλές και αυτό το γνωρίζουμε από πρώτο χέρι… Με ποιους τρόπους θα μπορούσαν να βάλουν στο χέρι τον ελληνικό πλούτο και να επιδιώξουν οι μεν Αμερικανοί να μετατρέψουν την Ελλάδα σε αντίβαρο της Βρετανίας και τορπίλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τον νότο, οι δε Γερμανοί ως πειραματόζωο για την έναρξη της επιχείρησης γερμανοποίησης της Ευρώπης; Με δύο τρόπους.
1. Με την εξαγορά πολιτικών που πρόθυμα θα εκτελούν εντολές…
2. Με τη δημιουργία κλίματος τρόμου, απόγνωσης και παραπληροφόρησης, ώστε η κοινή γνώμη να πει «δώστε τα πάντα, αρκεί να έχουμε ψωμί σκέτο»…
Η εξαγορά φαίνεται ήδη από μακριά και από τις αποκαλύψεις που είναι κυρίως απόρροια του ανταγωνισμού των υπερδυνάμεων για το ποια θα ελέγξει την Ελλάδα το ταχύτερο δυνατόν και αποτελεσματικότερα.
Σήμερα αποκαλύπτουμε ότι η «λίστα Λαγκάρντ» ήρθε με την επίσημη μορφή της από τη Γαλλία χωρίς ουσιαστικές μεταβολές κατά τις πληροφορίες. Η επίσημη παραλαβή της θα σηματοδοτήσει σεισμικές εξελίξεις στην Ελλάδα και, μάλιστα, με ονόματα «βόμβα». Για ένα τέτοιο όνομα, ίσως το κορυφαίο της πολιτικής, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες υπάρχουν πέντε (5) μαρτυρικές καταθέσεις που είναι «φωτιά». Αυτή η διαφθορά ορισμένων πολιτικών μας είναι ο μοχλός για την εκ των άνω άλωση της χώρας χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν σε όλα τα κόμματα πολιτικοί εκτός συναλλαγής, αλλά σε αδυναμία ουσιαστικής δράσης. Η παραπληροφόρηση, η κατατρομοκράτηση και η απογοήτευση των πολιτών επιτυγχάνεται με τον βομβαρδισμό τους με πληροφορίες που είτε είναι ψευδείς, είτε είναι η μισή αλήθεια.
Η οργάνωση «Διεθνής Διαφάνεια» εμφανίστηκε στη ζωή των λαών στα μέσα της δεκαετίας του 1990, μετά την πτώση του «ανατολικού μπλοκ». Κάθε τόσο βγάζει ειδήσεις και αυτές γίνονται ανάγνωσμα των πολιτών, οι οποίοι και επηρεάζονται ανάλογα. «Τα μάθατε; Είμαστε για τον γκρεμό. Το είπε και η ‘‘Διεθνής Διαφάνεια’’. Χειρότεροι όλων στη διαφθορά». Άρα, τι μένει; Να παραδοθούμε! Για να μας αναμορφώσουν και να μας εξυγιάνουν. Να διαχειριστούν το ελληνικό Δημόσιο, τα «φιλέτα» μας, την παιδεία μας, τον πολιτισμό μας, την περιουσία μας. Μέχρι σήμερα η Ελλάδα πορευόταν ανέμελη και οι πολίτες της δεν φαντάζονταν τη σημερινή τραγωδία. Τις μαζικές αυτοκτονίες, την απόγνωση. Μάθαιναν τις δραστηριότητες της «Διεθνούς Διαφάνειας» και το πολύ να κουνούσαν το κεφάλι τους. Τώρα όλα είναι κάτω από διαφορετικό πρίσμα. Οι πολίτες προσπαθούν να πιαστούν από όπου μπορούν και ψάχνουν οτιδήποτε. Μεταξύ αυτών και τους πρώην φίλους και τους υπεράνω υποψίας.
Μια διαφορετική οπτική γωνία φωτίζει τώρα και τη «Διεθνή Διαφάνεια». Πώς, πότε, από ποιους και γιατί δημιουργήθηκε. Πώς δραστηριοποιείται, πού και με ποιους στόχους. Πρόσφατα, η «Διεθνής Διαφάνεια» τάραξε τα ελληνικά νερά ρίχνοντας ακόμα πιο κάτω την Ελλάδα από πλευράς διαφθοράς. Ουδείς αρνείται τη διαφθορά. Τη δωροδοκία. Αλλά η διαφθορά προϋποθέτει χρήμα. Και το χρήμα στην Ελλάδα παράγεται με τις μεγάλες αγορές. Και εκεί υπάρχει αυτός που τα παίρνει και αυτός που τα δίνει.
Ποια είναι και πώς λειτουργεί η «Διεθνής Διαφάνεια»
Ένα σπουδαίο κείμενο για τις παραλείψεις της «Διεθνούς Διαφάνειας», αλλά και για τους χορηγούς της στο έργο της, έφτασε στα χέρια μας και στο πλαίσιο της διακίνησης πληροφοριών και ιδεών το δημοσιεύουμε:
H λειτουργία μιας οργάνωσης, η οποία θα προπαγανδίζει την αναγκαιότητα «διαφάνειας και ορθής διακυβέρνησης», θα καταρτίζει λίστες «διαφθοράς» που θα λειτουργούν ως «πλυντήρια» για τους διαφθορείς και, κυρίως, θα καλύπτει τους πραγματικούς ενόχους οικονομικών εγκλημάτων ακόμη και σε βάρος ολόκληρων λαών, θα αποπροσανατολίζει από τα πραγματικά αίτια του προβλήματος και θα καλλιεργεί την εντύπωση ότι η διαφθορά φταίει σε σημαντικό βαθμό για την ολίσθηση μιας χώρας, όπως της δικής μας σήμερα, είναι περισσότερο από σαφές ότι γίνεται απαραίτητη. Αυτός είναι ο ρόλος που εξυπηρετεί η οργάνωση «Διεθνής Διαφάνεια».
Ιnternational Press Correspondence (inprecor.gr)
Η οργάνωση «Διεθνής Διαφάνεια» ιδρύθηκε στο Βερολίνο το 1993, από τον Πίτερ Έιγκεν, ο οποίος παρέμεινε επικεφαλής της μέχρι το 2005. Ο Έιγκεν υπήρξε πρώην διευθυντής της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Αφρική, και συγκεκριμένα συντονιστής των προγραμμάτων βοήθειας των ανεπτυγμένων χωρών προς τις φτωχότερες. Όπως ο ίδιος υποστήριζε, από τη θέση αυτήν διαπίστωσε ότι μεγάλο μέρος της βοήθειας που διαχειριζόταν και διένειμε «εξατμιζόταν» σε έναν κυκεώνα «πολιτικής και λοιπής διαφθοράς». Αποφάσισε, λοιπόν, με άλλα 70 άτομα, μεταξύ αυτών και άλλοι συνεργάτες της Παγκόσμιας Τράπεζας, αλλά και πολιτικοί αρχηγοί από την Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική, να ιδρύσει μία Μη Κυβερνητική Οργάνωση, που θα είχε αυτό ακριβώς το αντικείμενο.
Η ιδέα του αποδείχτηκε επιτυχημένη, καθώς πλείστες πολιτικές ηγεσίες και άλλοι τόσοι διεθνείς οργανισμοί έσπευσαν να επικροτήσουν το εγχείρημα. Σήμερα, η οργάνωση διαθέτει παραρτήματα σε περισσότερες από 90 χώρες, τα οποία στελεχώνονται, όπως αναφέρεται και στις διάφορες παρουσιάσεις της, από «καταξιωμένες προσωπικότητες της εκάστοτε χώρας». Τα μέλη και οι συνεργάτες της αριθμούν χιλιάδες ανθρώπους, και στην έδρα της στο Βερολίνο βρίσκονται εγκατεστημένοι 40 νομικοί, οικονομολόγοι και ειδικοί στα φορολογικά συστήματα, οι οποίοι αξιολογούν τις πληροφορίες και τα στοιχεία που συλλέγουν, με τη βοήθεια ειδικά διαμορφωμένων ερωτηματολογίων και κλιμάκων, τα, κατά τόπους, παραρτήματα της οργάνωσης, κάνοντας «έρευνα» σε δημόσιες υπηρεσίες, πολιτικά γραφεία κ.λπ. Μέσα από όλες αυτές τις «επιτόπιες έρευνες» και τα στοιχεία, η οργάνωση στοχεύει, κατά τα λεγόμενά της, στην αποκάλυψη περιπτώσεων διαφθοράς, την οποία χαρακτηρίζει ως «λανθασμένη λειτουργία του συστήματος», πιστεύοντας ακράδαντα ότι αυτή μπορεί να καταπολεμηθεί μόνο μέσα «από απόλυτη διαφάνεια».
Η «Διεθνής Διαφάνεια» δεν ασχολείται με εξατομικευμένες περιπτώσεις, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον της στους θεσμούς, στη νομοθεσία και στον «τρόπο που λειτουργεί το σύστημα» στην εκάστοτε χώρα, με απώτερο στόχο να το «αναδιαμορφώσει και να καθάρει» αυτόν τον τρόπο λειτουργίας μέσα από τη συνεργασία της με τις, κατά τόπους, κρατικές υπηρεσίες. Η κάθε περίπτωση αντιμετωπίζεται ξεχωριστά και η οργάνωση ως σύνολο, κάθε χρόνια, δημοσιοποιεί τρεις εκθέσεις.
Οι εκθέσεις
Η πρώτη είναι η λίστα του «δείκτη αντίληψης της διαφθοράς» (η οποία είναι και η γνωστότερη, αφού αποτελείται από τη βαθμολόγηση χωρών με γνώμονα το εύρος της διαφθοράς στην πολιτική και δημόσια διοίκηση). Η λίστα καταρτίζεται από στοιχεία που συγκεντρώνουν τα μέλη της οργάνωσης, αλλά και από εκθέσεις επιχειρηματιών (που δεν είναι πολίτες τής εν λόγω χώρας κατά κύριο λόγο και οι οποίοι δραστηριοποιούνται ή επεδίωξαν να δραστηριοποιηθούν εκεί).
Μια άλλη ετήσια έκθεσή της είναι η λίστα στην οποία κατατάσσονται ιεραρχικά οι χώρες όπου καταγράφεται ο υψηλότερος «χρηματισμός» πολιτικών προσώπων και διοικητικών υπηρεσιών. Η τρίτη ετήσια έκθεσή της ονομάζεται «παγκόσμιο βαρόμετρο διαφθοράς» και καταγράφει τις απόψεις πολιτών τής εκάστοτε χώρας για το ποιοι κλάδοι και πόσο «πλήττονται» από διαφθορά στη χώρα τους.
Τέλος, στην ιστοσελίδα της προσφέρει και «συνταγές» αντιμετώπισης της διαφθοράς, δίνοντας συμβουλές στους πολίτες για το πώς πρέπει να συμπεριφερθούν, πού να κάνουν τις καταγγελίες τους κ.λπ. (στοιχεία από το άρθρο «Διεθνής Διαφάνεια Α.Ε.» του Β. Βιλιάρδου).
Το ελληνικό παράρτημα
Στην Ελλάδα η «Διεθνής Διαφάνεια» έκανε την εμφάνισή της τον Νοέμβριο του 1996. Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της: «[...] Μία ομάδα πολιτών με επικεφαλής μια πολύ σημαντική προσωπικότητα της δημόσιας ζωής, την τ. υφυπουργό Εξωτερικών, κυρία Βιργινία Τσουδερού, αποτελούμενη από πολιτικούς, επιχειρηματίες, δικαστικούς, επιστήμονες, στρατιωτικούς, δημοσιογράφους, δικηγόρους, γιατρούς, δημόσιους και ιδιωτικούς υπαλλήλους, αποφάσισε να αναμετρηθεί με τη διαφθορά.
Για αυτόν τον λόγο συστήσαμε ένα σωματείο υπό τον τίτλο ‘‘Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς’’, μέλος μίας ευρύτερης οικογένειας που ξεκίνησε λίγα μόλις χρόνια πριν, από το 1993, από το Βερολίνο της Γερμανίας ως παγκόσμια Μη Κυβερνητική Οργάνωση. Επιδίωξη όλων μας ήταν και παραμένει να σταματήσει η εγκληματική αδιαφορία απέναντι σε θέματα διαφάνειας και λειτουργίας των θεσμών που επιτρέπει να γεννάται δικαίως στην κοινή γνώμη η αντίληψη της διαφθοράς και της σήψης. Στόχος μας είναι να αγωνιζόμαστε σταθερά για την αποκατάσταση των θεσμών και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Αίτημά μας παραμένει η άσκηση της εξουσίας με ήθος και διαφάνεια.
Πολλοί φίλοι μας είπαν ότι κυνηγάμε μία χίμαιρα. Σήμερα είναι αποδεκτό ότι η διαφθορά αποτελεί γάγγραινα στο πολιτικό και οικονομικό σύστημα της χώρας και είμαστε περήφανοι γιατί συμβάλλουμε καθημερινά στον πόλεμο κατά της διαφθοράς. Το καταστατικό υπέγραψαν 26 ιδρυτικά μέλη στις 28 Νοεμβρίου 1996».
Δείξε μου τον χρηματοδότη σου να σου πω ποιος είσαι…
Η χρηματοδότηση της οργάνωσης είναι πολυεπίπεδη, ποικίλη και, σε τελική ανάλυση, αρκετά αποκαλυπτική των πραγματικών προθέσεών της. Τα, κατά τόπους, παραρτήματα της «Διεθνούς Διαφάνειας» παροτρύνονται να εξασφαλίζουν οικονομική αυτάρκεια εντός των χωρών όπου δραστηριοποιούνται, με γνώμονα τον τρόπο με τον οποίο χρηματοδοτείται και η «μητρική» οργάνωση, η οποία με βάση τον δημοσιευμένο ισολογισμό της, για παράδειγμα το 2008, εμφανίζεται να έχει προϋπολογισμό 254.000 ευρώ.
Ας δούμε, όμως, πώς συλλέγονται αυτά τα χρήματα. Όπως αναφέρει ο Β. Βιλιάρδος, η γερμανική «μητρική» έδρα της οργάνωσης χρηματοδοτείται από το γερμανικό υπουργείο Αναπτυξιακής Βοήθειας, το Ταμείο Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Πιστωτικό Ίδρυμα Ανοικοδόμησης (KfW- το όνομα της οποίας φιγουράρισε μεταξύ όσων προτάθηκαν ως δανειστές προς την Ελλάδα), τη Γερμανική Εταιρεία για την Τεχνική Συνεργασία (GTZ), διάφορα ιδρύματα, γνωστά για την επιρροή και τη στάση τους, όπως το ίδρυμα Bertelsmann που δραστηριοποιείται στον χώρο των ΜΜΕ, το αμερικανικό ίδρυμα Rockefeller, που αποτελεί τον κύριο χρηματοδότη πολλών διεθνών Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (τέτοια ευαισθησία λοιπόν;), το ίδρυμα McArthurFoundation, τα πρόστιμα, τα οποία διατίθενται στην οργάνωση από τις διάφορες εισαγγελίες, από δωρεές συνεργαζόμενων επιχειρήσεων (είθισται η ετήσια εισφορά τους, κατά μέσο όρο, να κυμαίνεται στα 10.000 ευρώ επισήμως) και από δωρεές ιδιωτών και μελών του συνδέσμου.
Στις δύο αυτές τελευταίες πηγές χρηματοδότησης «κρύβεται» και η ουσία: ποιες είναι οι δωρήτριες επιχειρήσεις, ποια είναι τα μέλη της οργάνωσης και πώς γίνονται μέλη. Ορισμένα πολύ χρήσιμα παραδείγματα περιέχονται στο άρθρο του Βασίλη Βιλιάρδου «Διεθνής Διαφάνεια Α.Ε.», που δημοσιεύτηκε στις 27 Μαρτίου 2010. Σύμφωνα με αυτά, μέλος της «Διεθνούς Διαφάνειας» έγινε, το 2000, η γερμανική εταιρεία σιδηροδρόμων –DeutscheBahn–, όταν διαπιστώθηκαν περισσότερες από 100 περιπτώσεις διαφθοράς στο εσωτερικό της. Η, επίσης, γερμανική κατασκευαστική εταιρεία Hochtief (βλ. αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος») είχε γίνει μέλος της οργάνωσης, έναν χρόνο νωρίτερα, όταν τέθηκε στο μικροσκόπιο της εισαγγελίας του Βερολίνου, που την ερευνούσε για «απάτη», σχετικά με την ιδιωτικοποίηση του αεροδρομίου της πόλης.
Την ίδια χρονιά, δηλαδή το 1999, η, ιδιαίτερα γνωστή στη χώρα μας, Siemens έσπευσε να γίνει μέλος της «Διεθνούς Διαφάνειας», όταν κατηγορήθηκε ότι χρημάτισε με πολλά εκατομμύρια την τότε κυβέρνηση της Ισπανίας για ν’ αναλάβει την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής Μαδρίτη-Σεβίλλη και για χρηματισμό κυβερνητικών αξιωματούχων στη Νότια Κορέα προκειμένου να εξασφαλίσει την πώληση δικών της ιατρικών μηχανημάτων.
Το 2002, η Hochtief, όπως και η έτερη γερμανική εταιρεία ΑΒΒ, αμφότερες «επιφανή μέλη της Διεθνούς Διαφάνειας» κατηγορήθηκαν, εκ νέου, για εμπλοκή σε χρηματισμούς και δωροδοκίες, αυτήν τη φορά του γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD). Τους ζητήθηκαν εξηγήσεις από τη «Διεθνή Διαφάνεια», οι οποίες, αν και δεν έγιναν ευρέως γνωστές, φαίνεται ότι –μαζί και με τις δωρεές τους– έπεισαν την οργάνωση ότι δεν πρόκειται για αξιοπρόσεκτες καταγγελίες, καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα όφειλε, με βάση τις «αρχές» της, να διαγράψει τις συγκεκριμένες εταιρείες από τον κατάλογο των μελών της.
Την περασμένη άνοιξη, «εξηγήσεις» ζητήθηκαν και από τη γνωστή αυτοκινητοβιομηχανία Daimler (επίσης επιφανές μέλος της οργάνωσης) και πάλι για καταγγελίες δωροδοκίας κυβερνητικών αξιωματούχων σε 22 χώρες (συμπεριλαμβανομένων των εξής: Ελλάδα, Ρωσία, Κίνα, Τουρκία, Αίγυπτο, Νιγηρία, Ιράκ, Ουγγαρία, Λετονία, Σερβία, Μαυροβούνιο). Ούτε αυτή η εταιρεία, όμως, τελικά, «αποβλήθηκε» από τη «Διεθνή Διαφάνεια». Μέχρι σήμερα, τουλάχιστον, οι εξηγήσεις (ή τα ανταλλάγματα που έδωσαν ως δωρεές θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ευλόγως) των «μελών» της οργάνωσης που έχουν κατηγορηθεί για διαφθορά, προφανώς, έχουν κριθεί ικανοποιητικές. Δηλαδή, το γεγονός ότι στελέχη της Siemens δήλωναν για το σκάνδαλο στο οποίο εμπλέκεται η εταιρεία στην Ελλάδα ότι «τα δώρα» προς κυβερνητικούς και άλλους αξιωματούχους της ελληνικής δημόσιας διοίκησης ήταν «παράδοση», μάλλον αποτελεί μια επαρκή ερμηνεία του τι σημαίνει «διαφάνεια» και για τη διεθνή ομώνυμη οργάνωση και για το ελληνικό της παράρτημα.
Αποδεκτά «παραθυράκια»
Για να μην περάσει από το μυαλό κάποιου ότι το πρόβλημα εστιάζεται μόνο στη γερμανική «έδρα» της οργάνωσης, αξίζει τον κόπο ν’ αναφερθεί και ένα ακόμη χαρακτηριστικό παράδειγμα, που επίσης, αναφέρεται στο άρθρο «Διεθνής Διαφάνεια Α.Ε.» του Β. Βιλιάρδου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η χώρα που διαθέτει ομοσπονδιακό νόμο κατά της διαφθοράς, δηλαδή χαρακτηρίζει αδίκημα τον χρηματισμό υπαλλήλου –Federal Corrupt Practice Act– και που στηρίζει σταθερά κάθε εθνική και διεθνή πρωτοβουλία για την καταπολέμησή της. Υπάρχει, όμως, και ένα «παραθυράκι»: ο νόμος ισχύει για όσες εταιρείες υπάγονται στην αμερικανική φορολογική νομοθεσία, αλλά όχι για όσες έχουν έδρα στον αμερικανικό φορολογικό παράδεισο των νήσων Virgin ως «εταιρείες διεθνών πωλήσεων».
Αυτό αυτομάτως δίνει τη δυνατότητα σε μεγάλες πολυεθνικές να χρηματίζουν ανενόχλητες διά μέσου, επί της ουσίας, θυγατρικών τους εταιρειών, οι οποίες όμως εμφανίζονται απλώς ως συνεργαζόμενες μαζί τους, με έδρα τα Virgin, ενώ οι ίδιες είναι απολύτως νομιμόφρονες εντός ΗΠΑ και έχουν κάθε δικαίωμα να είναι αξιότιμα μέλη της «Διεθνούς Διαφάνειας». Ορισμένα παραδείγματα: οι εταιρείες Lockheed, Boeing, IBM, GeneralMotors, Exxon, GeneralElectricκαι Texaco ξεχωρίζουν μεταξύ των «διωκτών» της διαφθοράς ως μέλη της «Διεθνούς Διαφάνειας».
Εννοείται ότι το κόλπο των φορολογικών παραδείσων ισχύει και για τις εταιρείες που είναι εγκατεστημένες στην Ευρώπη με τις δήθεν ανεξάρτητες off shore εταιρείες (τους). Αυτά τα πασίγνωστα, σε όποιον ασχολείται με επιχειρήσεις, κόλπα, όμως, δεν φαίνεται ούτε να προβληματίζουν την οργάνωση «Διεθνή Διαφάνεια», αφού δεν μπαίνει καν στον κόπο να ελέγξει όλες αυτές τις υπόγειες διαδρομές, ούτε να επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τα «επιφανή μέλη» της.
Αποδυνάμωση της χώρας-στόχου
Αν το προηγούμενο ρεπορτάζ δεν είναι αρκετά διαφωτιστικό για το πώς ακριβώς λειτουργεί η συγκεκριμένη οργάνωση, τότε ίσως αξίζει να αναφερθεί ένα ακόμη αποκαλυπτικό παράδειγμα. Γενικός διευθυντής της εταιρείας Dumez – France κάθισε στο εδώλιο γαλλικού δικαστηρίου ως ύποπτος για χρηματισμό Νιγηριανών στρατηγών και δημοσίων αξιωματούχων με 60.000.000 δολάρια, διά μέσου της εταιρείας Dumez – Nigeria που έχει την έδρα της σε φορολογικό παράδεισο. Τελικώς, αθωώθηκε, διότι παρά την προφανή σύνδεση, δεν μπορούσε με το γράμμα του νόμου ν’ αποδειχτεί ότι η μία εταιρεία είχε σχέση με την άλλη, άρα δεν παραβιαζόταν ο σχετικός γαλλικός νόμος.
Τόσο ο ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) όσο και η «Διεθνής Διαφάνεια», που συνεργάζονται στενά σε ζητήματα διαφθοράς, θεώρησαν «απολύτως λογικό» η υπόθεση να καταχωρηθεί ως «περιστατικό διαφθοράς που βαρύνει τη Νιγηρία και όχι τη Γαλλία». Έτσι, η Νιγηρία φιγουράρει χαμηλά στη γνωστή λίστα του «Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς», ενώ η Γαλλία σαφώς και όχι.
Αποκαλυπτική είναι η ίδια η εκτίμηση της «Διεθνούς Διαφάνειας» περί διαφθοράς. Εκτιμά ότι η πλειοψηφία των περιστατικών διαφθοράς, σε επίπεδο κυβερνητικό ή ανώτερης δημόσιας διοίκησης, λαμβάνει χώρα σε φτωχά κράτη. Η χορήγηση «προμήθειας» προκειμένου μια εταιρεία ν’ αναλάβει ένα δημόσιο έργο ή μια επένδυση, στις χώρες αυτές, θα πρέπει να θεωρείται μάλλον δεδομένη, υποστηρίζει η οργάνωση, εκτιμώντας, μάλιστα, ότι συνήθως το ύψος της «προμήθειας» κυμαίνεται στο 10% επί του συνόλου της επένδυσης, δηλαδή 10.000.000 ευρώ, όταν πρόκειται για μια επένδυση ύψους 100.000.000 ευρώ.
«Είναι απολύτως φυσιολογικό», αναφέρει η ίδια η οργάνωση «Διεθνής Διαφάνεια», «για τους ξένους εκπροσώπους της κρατικής εξουσίας ή για τους διευθυντές των επιχειρηματικών ομίλων το να προωθούν τη διαφθορά στις φτωχές χώρες, με στόχο τον δικό τους πλουτισμό». Συνεπώς, είναι προφανές γιατί είναι εξίσου φυσιολογικό όλα τα περιστατικά διαφθοράς να «βαρύνουν» τις φτωχές χώρες «αυτούς που τα παίρνουν δηλαδή», αλλά όχι «αυτούς που τα δίνουν» (οι οποίοι, άλλωστε, σε μεγάλο βαθμό είναι και οι κύριοι χρηματοδότες της οργάνωσης) και με γνώμονα αυτήν τη λογική να καταρτίζεται και ο περίφημος κατάλογος.
Η Siemens
Είναι, λοιπόν, «απολύτως φυσιολογικό», η Ελλάδα, στη λίστα του 2010, να έχει κατρακυλήσει στην 78η θέση και στην τελευταία μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Μια κατρακύλα που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό, για παράδειγμα, στο σκάνδαλο στο οποίο εμπλέκεται η γερμανική Siemens, αλλά η ίδια η εταιρεία να παραμένει μέλος της οργάνωσης που «κρίνει» την Ελλάδα και η Γερμανία να βρίσκεται, μαζί με την Αυστρία (η οποία συγκλονίζεται από τρία ταυτόχρονα πολιτικά σκάνδαλα), στη 15η θέση. Γιατί, είναι ξεκάθαρο, πλέον, ότι πρόκειται για μια λίστα όπου καταγράφονται «διεφθαρμένοι» (και κατά προτίμηση όχι οι πολιτικοί, αλλά οι υπάλληλοι, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι πολίτες) και όχι διαφθορείς, αφού αυτοί συντάσσουν και τον κατάλογο, όπως πολύ σωστά επισημαίνει ο Β. Βιλιάρδος. Ή, με άλλα λόγια, σύμφωνα πάντα με τον Β. Βιλιάρδο, οι ισχυρές οικονομικά χώρες «έχουν την τεχνική δυνατότητα να εξάγουν τη διαφθορά μέσω θυγατρικών εταιρειών σε άλλες χώρες», με αποτέλεσμα να εμφανίζονται, τελικά, λιγότερο διεφθαρμένες από τους «αποδέκτες» της δωροδοκίας τους.
Όλη αυτή η διαδικασία διευκολύνεται και, με έναν έμμεσο τρόπο, παγιώνεται, μέσα από την ενοχοποίηση των χωρών-στόχων που οι ισχυρές οικονομικά χώρες ή οι πολυεθνικές εταιρείες επιδιώκουν να γίνουν το νέο πεδίο δράσης τους, το νέο πεδίο των επενδύσεών τους. Προκειμένου να εξασφαλιστούν επενδύσεις με προνομιακούς όρους και αναθέσεις δημοσίων έργων (στα οποία, άλλωστε, βρίσκεται και το μεγαλύτερο κέρδος, αφού στηρίζονται κυρίως στα λεφτά των φορολογούμενων πολιτών), η εξαγορά στελεχών της δημόσιας διοίκησης που σχετίζονται με την ανάθεση των έργων και πολιτικών αξιωματούχων, θα πρέπει να θεωρείται μάλλον μονόδρομος. Και στο πλαίσιο αυτό, η λειτουργία μιας οργάνωσης, η οποία θα προπαγανδίζει την αναγκαιότητα «διαφάνειας και ορθής διακυβέρνησης», θα καταρτίζει λίστες «διαφθοράς» που θα λειτουργούν ως «πλυντήρια» για τους διαφθορείς και κυρίως θα καλύπτει τους πραγματικούς ενόχους οικονομικών εγκλημάτων ακόμη και σε βάρος ολόκληρων λαών, θα αποπροσανατολίζει από τα πραγματικά αίτια του προβλήματος και θα καλλιεργεί την εντύπωση ότι η διαφθορά φταίει σε σημαντικό βαθμό για την ολίσθηση μιας χώρας, όπως της δικής μας σήμερα, είναι περισσότερο από σαφές ότι γίνεται απαραίτητη. Αυτός είναι ο ρόλος που εξυπηρετεί η οργάνωση «Διεθνής Διαφάνεια».
Αντί επιλόγου
Στο άρθρο του «Thick as thieves» στην αγγλική έκδοση της «Monde Diplomatique» (το 2005), ο Christian de Brie έδινε μια συνοπτική, όμως, αρκετά κατατοπιστική περιγραφή του τι σημαίνει διαφθορά, του πώς εμφανίζεται και δημιουργείται και του γιατί είναι σύμφυτη με τον ίδιο τον τρόπο λειτουργίας του καπιταλισμού και τον απώτερο στόχο του: το κέρδος.
«Επιτρέποντας στο κεφάλαιο να κινείται χωρίς έλεγχο από τη μία άκρη του κόσμου στην άλλη, η παγκοσμιοποίηση και η εγκατάλειψη της εθνικής κυριαρχίας, όλα αυτά μαζί έθρεψαν την εκρηκτική ανάπτυξη μιας εκτός νόμου οικονομικής αγοράς. Επί της ουσίας, η μηχανή της καπιταλιστικής επέκτασης λαδώνεται σήμερα από τα κέρδη σοβαρών εγκλημάτων. Ανά διαστήματα, γίνεται κάτι προκειμένου να δοθεί η εντύπωση ότι ξεκινά πόλεμος ενάντια στους ταχύτατα αναπτυσσόμενους τραπεζικούς και φορολογικούς παραδείσους. Αν οι κυβερνήσεις ήθελαν πραγματικά να λύσουν το πρόβλημα, θα το είχαν κάνει σε μία νύχτα. [...] Το οικονομικό έγκλημα γίνεται ολοένα λιγότερο ορατό και έρχεται στο φως μόνο κατά διαστήματα στη μία ή στην άλλη χώρα, υπό τη μορφή σκανδάλων, στα οποία εμπλέκονται εταιρείες, τράπεζες, πολιτικά κόμματα, ηγέτες, καρτέλ, μαφίες.
Αυτός ο καταιγισμός παράνομων συναλλαγών –οι οποίες διώκονται τόσο από την εθνική νομοθεσία όσο και από τις διεθνείς συμφωνίες– έχει φτάσει να παρουσιάζεται ως μία τυχαία δυσλειτουργία της οικονομίας της ελεύθερης αγοράς και της δημοκρατίας που μπορεί να διορθωθεί από κάτι που ονομάζεται ‘‘καλή διακυβέρνηση’’. Η πραγματικότητα, όμως, είναι διαφορετική. Πρόκειται για ένα απολύτως συμπαγές σύστημα που είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ίδια την εξέλιξη του σύγχρονου καπιταλισμού και βασίζεται στη συνεργασία τριών μερών: των κυβερνήσεων, των πολυεθνικών εταιρειών και της μαφίας. Οι επιχειρήσεις είναι επιχειρήσεις: το οικονομικό έγκλημα είναι κυρίως και πάνω από όλα μια αγορά, ακμάζουσα και δομημένη, η οποία διαρθρώνεται στη βάση του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης. [...] Οι πολυεθνικές χρειάζονται την υποστήριξη των κυβερνήσεων και την ουδετερότητα των ρυθμιστικών αρχών προκειμένου να εδραιώσουν τη θέση τους, ν’ αυξήσουν τα κέρδη τους, να αντεπεξέλθουν ή να συνθλίψουν τον ανταγωνισμό, να πετύχουν τη συμφωνία του αιώνα και να χρηματοδοτήσουν τις παράνομες λειτουργίες τους.
Εξειδικευμένοι οργανισμοί και οργανώσεις συστάθηκαν και διεθνείς συμβάσεις υπογράφτηκαν και επικυρώθηκαν για την πρόληψη της διαφθοράς στις διεθνείς αγορές και για την αστυνόμευση, τη συνεργασία και την αμοιβαία δικαστική βοήθεια, ενώ οι σχετικές σύνοδοι και οι μελέτες, οι επιτροπές ερευνών και οι εκθέσεις πολλαπλασιάστηκαν. Όλα αυτά συνοδεύτηκαν από τις πιο κατηγορηματικές διακηρύξεις και υποσχέσεις από όσους βρίσκονταν στην εξουσία, αλλά το σύστημα του οικονομικού εγκλήματος ούτε καν κλυδωνίστηκε».
Λευκά κοστούμια… μαύρα ταμεία
Δύο χρόνια νωρίτερα, ο ίδιος δημοσιογράφος σε εκπομπή με τίτλο «Λευκά κοστούμια – Μαύρα ταμεία» αποφαινόταν: «Η Διεθνής Διαφάνεια είναι μία οργάνωση, η οποία ιδρύθηκε από τους παγκοσμίως μεγαλύτερους διεφθαρμένους –δηλαδή, από όλες τις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις του κόσμου, οι οποίες είναι ‘‘βυθισμένες’’ στη διαφθορά. Πρόκειται ακριβώς για το ίδιο, σαν να αναθέτει κανείς σε μία αλεπού την εποπτεία της διαφύλαξης ενός ‘‘ορνιθοτροφείου’’, παρακαλώντας την ταυτόχρονα να απολυμαίνει τον χώρο μεθοδικά, θανατώνοντας τα ποντίκια (μυοκτονία), τα οποία τρέφονται με το, απαραίτητο για τις όρνιθες, καλαμπόκι».
••• Και για την ιστορία, ο νυν πρόεδρος του ελληνικού τμήματος της «Διεθνούς Διαφάνειας», κ. Κώστας Μπακούρης, είναι ο ίδιος ο οποίος φέρεται να έλαβε ως αποζημίωση για την απομάκρυνσή του από τη θέση του προέδρου της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων το 2000, μόλις λίγους μήνες μετά τον διορισμό του, 400 – 450 εκατομμύρια δραχμές (1,2 – 1,3 εκατομμύρια ευρώ). Το ποσό αυτό, επισήμως, δεν έχει επιβεβαιωθεί γιατί ο τότε υπουργός Πολιτισμού (2000) κ. Πάγκαλος δήλωνε ανερυθρίαστα στη Βουλή ότι δεν μπορεί να απαντήσει σχετικά με την αποζημίωση του κ. Μπακούρη «επειδή είναι θέμα που εμπίπτει σε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα».
Του ΓΙΑΝΝΗ ΝΤΑΣΚΑ
ΠΗΓΗ