Οι επόμενες γενιές θα έχουν δέκα δισεκατομμύρια στόματα να θρέψουν. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Ηνωμένων Εθνών, ο παγκόσμιος πληθυσμός θα αγγίξει αυτά τα επίπεδα έως το 2100. Σε σύγκριση με την τελευταία απόπειρα πρόβλεψης του ΟΗΕ πριν από δύο χρόνια οι νέες εκτιμήσεις παρουσιάζουν αυξημένο τον παγκόσμιο πληθυσμό, ωστόσο, το έτος καμπής στο οποίο ο παγκόσμιος πληθυσμός θα κορυφωθεί και έπειτα θα αρχίσει να μειώνεται μετατοπίστηκε από το 2070 στο 2100.

Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Ακόμη και με την αναμφισβήτητη επινοητικότητα του ανθρώπου, οι φυσικοί πόροι και τα οικοσυστήματα του πλανήτη δύσκολα θα μπορέσουν να καλύψουν τις ανάγκες ενός τέτοιου πληθυσμού, ειδικά εάν αυξηθεί ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σύμφωνα με τα πρότυπα του ανεπτυγμένου κόσμου, όπως είναι το αυτοκίνητο, το καζανάκι και ο κλιματισμός. Επιπλέον, η εκτιμώμενη αύξηση του πληθυσμού προέρχεται κατά κύριο λόγο από τα φτωχότερα κράτη, όπου υπάρχουν ήδη σοβαρές ελλείψεις σε νερό, τρόφιμα και άλλους φυσικούς πόρους - για να μην αναφέρουμε τα μέσα μετακίνησης και άλλου είδους υποδομές.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ο πληθυσμός της Αφρικής το 2100 θα ανέρχεται σε 3,6 δισεκατομμύρια, δηλαδή στο 1/3 του πληθυσμού της Γης, ενώ στη Νιγηρία ο πληθυσμός θα αυξηθεί στα 730 εκατομμύρια από 155 εκατομμύρια που είναι σήμερα και 39 εκατομμύρια που ήταν το 1960. Η ιστορία έχει δείξει ότι ο ραγδαίος ρυθμός αύξησης του πληθυσμού μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά για την οικονομική ανάπτυξη, καθώς οι ανάγκες για στέγαση, εκπαίδευση και υποδομές ξεπερνά τα περιορισμένα διαθέσιμα κεφάλαια. Για παράδειγμα, το 2100 οι πολίτες της Νιγηρίας θα είναι φτωχότεροι απ' ό,τι είναι σήμερα. Παρότι οι εκτιμήσεις των Ηνωμένων Εθνών υπόκεινται σε μικρές αλλαγές, η τελευταία πρόβλεψη υπογραμμίζει την ανάγκη να ληφθούν σοβαρά οι δημογραφικές τάσεις.

Εκτός από τις οικονομικές επιπτώσεις, η αύξηση του πληθυσμού συνοδεύεται από αύξηση της ρύπανσης με ενδεχόμενη συνέπεια την επίσπευση της υπερθέρμανσης. Η αμφιλεγόμενη πρακτική ελέγχου των γεννήσεων που ισχύει στην Κίνα θέσει τις βάσεις για τη μείωση του πληθυσμού κατά ένα τρίτο το 2100 -στα 941 εκατομμύρια. Η πολιτική αυτή, όμως, έχει τεράστιο κοινωνικό κόστος. Ένας πιο αποδεκτός τρόπος ελέγχου των γεννήσεων θα ήταν η αύξηση των δαπανών στην παιδεία, ιδίως για τα κορίτσια. Τα πλουσιότερα κράτη θα μπορούσαν, επίσης, να χρηματοδοτήσουν τα προγράμματα συνταξιοδότησης των πολύ φτωχών οικονομιών, μειώνοντας έτσι το κίνητρο για δημιουργία μεγάλων οικογενειών. Εάν με αυτόν τον τρόπο μπορούσε να αποφευχθεί η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού στα 10 δισεκατομμύρια, τα χρήματα αυτά θα έπιαναν τόπο.

Μάρτιν Χάτσινσον

Το είδαμε ΕΔΩ