Φανταστείτε ένα μέρος όπου όλοι οι κάτοικοι δικαιούνται δωρεάν σπίτι, δωρεάν αυτοκίνητο, δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και μαζί με αυτά μερίδιο από τα κέρδη του συνόλου - μερίδιο που φτάνει και στα 120.000 ευρώ τον χρόνο. Ταξιδέψτε τώρα νοερά στην Ανατολική Κίνα, κοντά στη Σαγκάη. Γιατί εκεί ακριβώς βρίσκεται το εν λόγω «φανταστικό» μέρος, το «χωριό των καθημερινών θαυμάτων» Ουασί.
Δεν είναι περισσότερο από ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο σε έκταση. Το επισκέπτονται όμως περίπου δύο εκατομμύρια τουρίστες τον χρόνο. Είναι ο τόπος όπου έρχονται οι Κινέζοι να μάθουν πώς να γίνουν πλούσιοι.
Σε μια περίοδο όπου ο υπόλοιπος κόσμος, αλλά και το μεγαλύτερο κομμάτι της Κίνας προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα με την οικονομική επιβράδυνση, το Ουασί μοιάζει με ένα παράλληλο σύμπαν. Πρόσφατα απέκτησε έναν ουρανοξύστη ύψους 328 μέτρων, με μια χρυσή μπάλα στην κορυφή, αγάλματα ζώων από χρυσό και ασήμι στο εσωτερικό και μάρμαρο με φύλλα χρυσού για πάτωμα? κοιτάζοντας από τον 60ό όροφο βλέπει κανείς παραταγμένες βίλες και πολυτελή αυτοκίνητα? διακρίνει επίσης μια ρεπλίκα της Αψίδας του Θριάμβου, μία της Οπερας του Σίδνεϊ και μία του Σινικού Τείχους: όλες εικόνες που επιτείνουν αυτή την αίσθηση.
Το Ουασί, ένα «πρότυπο σοσιαλιστικό χωριό», ιδρύθηκε το 1961 από τον τοπικό γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Βου Ρενμπάο. Ο Βου ήθελε, και κατάφερε, να μετατρέψει μια φτωχή αγροτική κοινότητα σε πάμπλουτη κοινότητα, οικοδομημένη στην ευφυή υιοθέτηση σύγχρονων μεθόδων αγροτοβιομηχανίας, με την ακόλουθη επέκταση της οικονομικής δραστηριότητας σε χαλυβουργεία, εταιρείες υλικοτεχνικής υποστήριξης και υφαντουργεία. Το χωριό μπήκε στο χρηματιστήριο το 1998 και έχει γίνει σήμερα με το σπαθί του μια μεγάλη επιχείρηση. Οι θυγατρικές του εξάγουν σε περισσότερες από 40 χώρες ανά τον κόσμο.
Οι περίπου 1.600 ιδρυτικές οικογένειες, που είναι γνωστές ως «συμμέτοχοι», βρίσκονται στην κορυφή της ιεραρχίας και το ετήσιο εισόδημά τους φτάνει, αν μετρήσει κανείς μπόνους, μισθούς και συντάξεις, στα 120.000 ευρώ. Αμέσως μετά έρχονται οι κάτοικοι των γειτονικών χωριών που έχουν αφομοιωθεί στο Ουασί. Και ακολουθούν οι δεκάδες χιλιάδες μετανάστες εργάτες που κάνουν και τις περισσότερες δουλειές.
Ο τοπικός ύμνος μεταδίδεται από μεγάφωνα τοποθετημένα σε ολόκληρο το χωριό: μιλάει για το πώς λάμπουν οι κομμουνιστικοί ουρανοί πάνω από το Ουασί. «Ακουγα να μιλούν για το Ουασί πολλά χρόνια, ήθελα να το επισκεφθώ πολλά χρόνια», δήλωσε ένας επισκέπτης από το Τσενγκτσού. Ο ουρανοξύστης, το μοναδικό ψηλό κτίριο του χωριού, με ύψος (όχι τυχαία) ακριβώς όσο και το ψηλότερο κτίριο του Πεκίνου, το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου, φιλοξενεί το Διεθνές Ξενοδοχείο Λονγκσί: διαθέτει 2.000 κλίνες και θα απασχολήσει 3.000 ανθρώπους που ανυπομονούν να μάθουν πώς να γίνουν πλούσιοι α λα Ουασί.
Πίσω από τη διαφήμιση περί σοσιαλιστικού παραδείσου, βέβαια, υπάρχει και η πραγματικότητα: μεταξύ «συμμετόχων» και μεταναστών εργατών το χάσμα είναι μεγάλο. Κανένας όμως στην Κίνα δεν αμφισβητεί τη σημασία του Ουασί ως προτύπου για την επιτυχία του έθνους.
Στη φυλακή με την ταμπέλα του... καπιταλιστή ο ιδρυτης
«Το μόνο που θέλαμε ανέκαθεν είναι το καλό του λαού μας». Είναι ένα από τα ρητά του ιδρυτή του χωριού, του Βου Ρενμπάο, ο οποίος είναι πια 86 ετών και έχει βγει στη σύνταξη. Το αξίωμα του τοπικού κομματικού γραμματέα το έχει λάβει ο γιος του, ο Βου όμως εξακολουθεί να δίνει καθημερινά διαλέξεις περί σοσιαλισμού. Αποφεύγει να συνδεθεί υπερβολικά είτε με τον καπιταλισμό είτε με τον κομμουνισμό, ο πραγματισμός του εντούτοις φέρει τη σφραγίδα του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Κανείς δεν αμφισβητεί τη σοφία του - και δεδομένου του πλούτου του Ουασί, τι λόγο έχουν να το κάνουν;
Ο Βου υπέφερε στη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης. Ιδρυσε εργοστάσια αλλά οι Ερυθροφρουροί τον περιέφεραν στους δρόμους του χωριού ως «καπιταλιστή» και τον έκλεισαν στη φυλακή - όπως έκαναν και με τον δήμαρχο του Πεκίνου Λιου Σαοκί, το ένα από τα πέντε αγάλματα ηρώων του κομμουνισμού που κοσμούν το κεντρικό πάρκο του Ουασί, παρότι ο Λιου ουδέποτε αποκαταστάθηκε πλήρως στο πάνθεον των κομμουνιστών ηρώων.
Επειτα από τον θάνατο του Μάο, ο Βου επέστρεψε στον «καπιταλιστικό» του δρόμο, με τη διαφορά πως οι ιδέες του αναδιατυπώθηκαν ως σοσιαλισμός με κινεζικά χαρακτηριστικά. Οπως λέει και ο ύμνος του χωριού, «ο σοσιαλισμός είναι το καλύτερο».
Από την ΚΥΤΤΥ ΞΕΝΑΚΗ
Το είδαμε ΕΔΩ