«Τα εν οίκω μη εν δήμω» ήταν μια από τις αρχές. Μια! Το τονίζω. Γιατί οι μάνες δίδασκαν αρχές και τρόπους καλής συμπεριφοράς με την σέσουλα. «Πες ευχαριστώ, παρακαλώ, μίλα στον πληθυντικό», «Ψηλά τους ώμους, μη καμπουριάζεις, μη λες –καλέ-, να σφίγγεις το χέρι όταν χαιρετάς, να κοιτάς στα μάτια όταν σου μιλάνε». Τα αγαθά κόποις κτώνται. Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν. Κάλιο πέντε και στο χέρι παρά δέκα και καρτέρει. Μη φανταστείτε τους ανθρώπους μίζερους. Το αντίθετο. Ήταν οικονόμοι, νοικοκυραίοι στα του οίκου τους αλλά κιμπάρηδες, γαλαντόμοι στις συνευρέσεις, στα δώρα τους.

Καβγάδες γίνονταν για το ποιος θα κεράσει τον άλλον. Ήταν όλα ρόδινα; Καθόλου. Αλλά η φτώχεια αντιμετωπίζονταν. Κατ΄αρχήν από τους ίδιους. Με εγκράτεια, στωικότητα, ανακύκλωση πριν την ανακύκλωση, καρτερία, σχεδόν με σοφία. Με την απόλυτη γνώση του μέχρι πού μπορεί να φτάσει το χέρι σου. Δεν είμαι απονήρευτη. Δεν ήταν όλα ρόδινα. Κι ούτε υπάρχει πασπαρτού για ευτυχία στις κοινωνίες…Ωστόσο πώς να το πω; Πώς να το δώσω να το καταλάβετε; Ας πούμε τα χρόνια εκείνα δεν παρήγαγαν πολλά σκουπίδια. Αλήθεια τι περίεργο ήταν κι αυτό! Στην κυριολεξία του. Μια σακουλίτσα την ημέρα κατεβάζαμε για το σκουπιδιάρικο. Σας δίνει αυτό εικόνα;...
Κι ύστερα ήρθαν τα χρόνια τα φθηνά.

Έτρεχαν τα μάτια των ανθρώπων. Λαχανιασμένοι όλοι για κάτι παραπάνω. Και μετά για κάτι ακόμα πιο πάνω…Extention στα χέρια. Κι ανάβαση, κι ανάβαση (κι ωστόσο στην ίδια θέση). Σκουπίδι και κακό! Σακούλες και σακούλες. Μέχρι κι αρωματικές σακούλες σκουπιδιών, έφερε η κατανάλωση, στα ράφια των σούπερ μάρκετ…Να ξεγελάνε την μπόχα ενδεχομένως. Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Οι λεπτομέρειες, τα μικρά, τα τοσοδούλια καταγράφουν τη δική μου ιστορία. Κι έτσι…Τα εν οίκω στα παράθυρα! Τέτοια εξωστρέφεια! Ξιπασμός. Κι οι μάνες και οι πατεράδες τον αχόρταστο για τζούφια αναρρίχηση. Νέου τύπου διδαχές. «Κοίτα νάχεις γνωριμίες κακομοίρη! Νάχεις άκρες!». Σπουδές κάτι σε business. Γκώσαμε business. Kαι τις Τρίτες ένας Λαζόπουλος να δίνει γραμμή στο Κατηχητικό του και στο Μέγαρο Μουσικής να διαγωνίζονται παπούτσια ποιο έχει το πιο ψιλό τακούνι. Κι ήρθαν τα χρόνια τα δύσκολα. Των προσγειώσεων. Και ξέβρασαν αλήθειες. Σιωπηλές οι μάνες, άλλο τόσο και οι πατεράδες. Θυμό ξεφυσάνε οι καμινάδες. Μπουρμπουλήθρες βρασμού οι σχέσεις σαν νερό σε κατσαρόλα να περιμένει μακαρόνια. Και βγαίνουν ενδοσκόπια…. Συγκινητική η ηρωική προσαρμοστικότητα των ανθρώπων στην εποχή μας…Κι ότι θέτε πείτε μου! Μας εκτιμώ ξανά. Μας παραδέχομαι. Τέρμα οι συμβουλές και οι διδασκαλίες. Καιρός για σκέψη. Καιρός για ευθύνη. Και κάπου σ΄αυτό το σημείο, βγαίνει στην τηλεοπτική μας σκηνή, η μάνα του Τζάμπα παράταιρη, σε διαφημιστική καμπάνια.

Να διαφημίσει την καπατσοσύνη της. Να σκαρφίζεται και όχι να πράττει. Η εκδίκηση της γυφτιάς ξαναχτυπά. Όχι φιλαράκο! Σε σιχαίνομαι μα πιότερο σε λυπάμαι. Κυρίως όταν αποχωρείς αγκαζέ με την μανούλα σου…Αμφότεροι ικανοποιημένοι ότι κι άλλη μια φορά την σκαπουλάρατε, την βγάλατε καθαρή. Όχι φιλαράκο! Το έχω το μοντέλο ψυχικό τραύμα. Βγήκε σε πολλά αντίτυπα τα τελευταία χρόνια…Το τρέμω, το φοβάμαι, το φτύνω…Την χρονική στιγμή, που η ζυγαριά μου γέρνει οριακά, σε μια από τις δυο δυνάμεις που θα κατευθύνουν το μέλλον μας. Μακάρι να χαρακτηριστεί αδιέξοδο το μονοπάτι του εξυπνάκια…Μάνα του Τζάμπα χάσου! Σε βλέπουν και μικρά παιδιά… Σαν δεν ντρεπόμαστε!

της Ρέας Βιτάλη

ΠΗΓΗ PROTAGON