Σχεδόν απαγορευτική θα καταστεί μια ενδεχόμενη μελλοντική αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Τα ομολόγα, που θα ανταλλαγούν στο πλαίσιο του PSI, θα υπαχθούν τελικά στο αγγλικό δίκαιο, κάτι που συνεπάγεται πρόσθετη προστασία για τους ιδιώτες ομολογιούχους, αλλά και δυσμενέστερους όρους για την Ελλάδα σε περίπτωση νέας διαγραφής χρέους.
ΜΕΡΟΣ Α
Η υπαγωγή των νέων ομολόγων στο αγγλικό δίκαιο ήταν πρόταση, που είχε εξαρχής καταθέσει ο σύμβουλος του Ελληνικού Δημοσίου, η νομική εταιρεία Cleary Gottlieb Steen and Hamilton και με την οποία συμφωνεί και η Lazard, ο χρηματοοικονομικός σύμβουλος της χώρας μας. Έτσι, σε συνεννόηση με τα διεθνή νομικά γραφεία White & Case LLP και Allen & Overy, που εκπροσωπούν την πλευρά των ιδιωτών πιστωτών, το συγκεκριμένo θέμα αποτέλεσε τη βάση της διαπραγμάτευσης για το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων και έκλεισε τελικά με συνοπτικές διαδικασίες και με ελληνική υπαναχώρηση.
Σήμερα, περίπου το 93% των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου υπάγονται στο ελληνικό δίκαιο, κάτι που σημαίνει πως η Ελληνική Βουλή μπορεί να αλλάξει – αναδρομικά- όποτε κρίνει αναγκαίο, τους όρους έκδοσης τους, ήτοι το ποσό αποπληρωμής, τα επιτόκια, τη διάρκεια αποπληρωμής κ.α.. Το υπόλοιπο ποσοστό του ελληνικού χρέους υπάγεται στο αγγλικό δίκαιο και δεν μπορεί να αναδιαρθρωθεί, καθώς αυτό θα συνεπαγόταν σοβαρές νομικές επιπτώσεις για την Ελλάδα, η οποία θα έπρεπε να καταβάλει εμπράγματες εξασφαλίσεις στους πιστωτές της.
Σύμφωνα με έγκριτους νομικούς κύκλους, το παράρτημα της συμφωνίας ανταλλαγής ομολόγων, που αναφέρεται στο αγγλικό δίκαιο θα έχει περίπου ως εξής:
ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
-Η παρούσα Σύμβαση καθώς και κάθε εξωσυμβατική υποχρέωση, που τυχόν προκύψει από την παρούσα ή σε σχέση με την παρούσα σύμβαση, διέπεται και ερμηνεύεται σύμφωνα με το αγγλικό δίκαιο.
-Οι συμβαλλόμενοι αναλαμβάνουν την υποχρέωση να υποβάλουν οποιαδήποτε διένεξη προκύψει σχετικά με τη νομιμότητα, την ισχύ, την ερμηνεία ή την εκτέλεση της παρούσας Σύμβασης στην αποκλειστική δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
-Οι αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πλήρως δεσμευτικές και εκτελεστές από τα συμβαλλόμενα μέρη.
-Οι Δανειστές μπορεί να εκτελέσουν ή να επιδιώξουν να εκτελέσουν οποιαδήποτε απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ορίζεται στην παρούσα ή άλλα δικαιώματα κατά του Δανειολήπτη στα δικαστήρια της χώρας του Δανειολήπτη.
-Με την παρούσα ο Δανειολήπτης αμετάκλητα και άνευ όρων παραιτείται από κάθε ασυλία που έχει ή πρόκειται να αποκτήσει, όσον αφορά τον ίδιο ή τα περιουσιακά του στοιχεία, από νομικές διαδικασίες σε σχέση με την παρούσα Σύμβαση, περιλαμβανομένων, χωρίς περιορισμούς, της ασυλίας όσον αφορά στην άσκηση αγωγής, δικαστική απόφαση ή άλλη διαταγή, κατάσχεση, αναστολή εκτέλεσης δικαστικής απόφασης ή προσωρινή διαταγή, και όσον αφορά στην εκτέλεση και επιβολή κατά των περιουσιακών στοιχείων του, στο βαθμό που δεν το απαγορεύει αναγκαστικός νόμος.
Σε κάθε περίπτωση, με την υιοθέτηση του αγγλικού δικαίου, οποιαδήποτε νέα αναδιάρθρωση θα καθιστούσε το ελληνικό χρέος αντικείμενο δικαστικών διενέξεων μεταξύ των ιδιωτών πιστωτών και του Ελληνικού Δημοσίου. Καθώς το αγγλικό δίκαιο δεν αναγνωρίζει στο ελληνικό Δημόσιο το δικαίωμα της ετεροδικίας, αυτό θα είχε ως συνέπεια την έκδοση δικαστικών αποφάσεων εις βάρος της Ελλάδας. Για παράδειγμα, θα μπορούσε μέσω της αναγκαστικής εκτέλεσης να κατασχεθούν ακίνητα ανήκοντα στην λεγόμενη ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου, καθώς να γίνει κατάσχεση εις χείρας τρίτου χρηματικών απαιτήσεων του Ελληνικού Δημοσίου (φόροι, τέλη , δασμοί , έσοδα από αποκρατικοποιήσεις).
Σε περίπτωση πτώχευσης, η Ελλάδα θα έπρεπε να πληρώσει το χρέος της στους δανειστές σε ευρώ, παρά το γεγονός ότι, σε περίπτωση ενδεχόμενης επιστροφής της σε εθνικό νόμισμα, η χώρα θα είχε επιστρέψει σε ένα σημαντικά υποτιμημένο εθνικό νόμισμα. Έτσι, το χρέος της Ελλάδας θα πολλαπλασιαζόταν και καθώς η χώρα θα αδυνατούσε να το αποπληρώσει, οι δανειστές θα αποκτούσαν δικαίωμα κατάσχεσης επί της ελληνικής περιουσίας.
Μια ακόμη λεπτομέρεια του PSI είναι ότι συμφωνήθηκε να δοθεί στους ομολογιούχους προτεραιότητα σε σχέση με τους άλλους δανειστές του Δημοσίου, αντίστοιχη με αυτή που απολαμβάνουν το ΔΝΤ και τα κράτη της Ευρωζώνης, που δανείζουν την Ελλάδα. Έτσι, το Ελληνικό Δημόσιο δεσμεύεται έως ότου όλο το κεφάλαιο των νέων ομολόγων, όλοι οι τόκοι, και τα πρόσθετα ποσά επιστραφούν πλήρως, να μην εξασφαλίσει με υποθήκη, ενέχυρο ή άλλο βάρος πάνω στην ίδια περιουσία ή στα έσοδα, τυχόν υφιστάμενο ή μελλοντικό σχετικό χρέος και οποιαδήποτε εγγύηση ή αποζημίωση, εκτός εάν τα δάνεια την ίδια στιγμή διαμοιράζονται ισότιμα και αναλογικά έχοντας την ίδια διασφάλιση, αλλά και να μη χορηγήσει σε οποιονδήποτε άλλο πιστωτή ή κάτοχο του δημόσιου χρέους, προτεραιότητα σε σχέση με τους δανειστές που αντάλλαξαν τα ομολογά του στο πλαίσιο του PSI.
Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι η υπαγωγή στο αγγλικό δίκαιο των ομολόγων, που θα ανταλλαγούν στο πλαίσιο του PSI, είναι μια πολύ σοβαρή απόφαση με μεγάλες πολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις που δεσμεύει την χώρα σε βάθος τουλάχιστον 30 ετών.
ΜΕΡΟΣ Β
Υποβοηθούμενη “αυτοκτονία” δεν είναι όρος που συνηθίζεται για κράτη. Οφείλουμε να διευκρινίσουμε ότι δεν τον χρησιμοποιούμε καθ’ υπερβολήν, ούτε για να “εντυπωσιάσουμε” ή να κινητοποιήσουμε τον ψυχισμό του αναγνώστη. Αλλά γιατί αποτυπώνει κατά κυριολεξία τον μετασχηματισμό όπου, όπως θα δείξουμε, οδηγεί το ελληνικό κράτος η υπερψήφιση της δανειακής σύμβασης.
Για να είναι χρήσιμη η ανάγνωση του παρόντος άρθρου δεν χρειαζόμαστε καθόλου τον ψυχισμό σας, χρειαζόμαστε απελπιστικά τη λογική σας. Απελπιστικά, γιατί ο ελληνικός λαός, περιλαμβανομένων των ελίτ, υπόκειται στο πιο επεξεργασμένο πρόγραμμα στην ιστορία πλύσης εγκεφάλου και χειραγώγησης της σκέψης και των αντιδράσεων, με σκοπό την ατομική και συλλογική καταστροφή μας ως υποκειμένων για τον εαυτό τους. Ακόμη κι αν διαφωνείτε, αναγνωρίζετε, υποθέτουμε, ότι ζούμε σε ατμόσφαιρα βαριάς κατάθλιψης, σύγχυσης προσανατολισμού, έντονης αίσθησης ενοχής και αδυναμίας. Αυτές είναι ιδανικές συνθήκες για να μη μπορούμε να σκεφθούμε και να δράσουμε ορθολογικά. Πόσο μάλλον που οι αντικειμενικές συνθήκες καθιστούν οδυνηρή την ορθολογική σκέψη, αβέβαιη, αμφίβολη ή επικίνδυνη την ορθολογική δράση.
Στις 14.12 η “Βραδυνή” είχε πρωτοσέλιδο τίτλο “ENEXΥΡΑ” με υπότιτλο “Τι πρέπει να προσέξετε για να μην εξαπατηθείτε”. Στηριζόταν σε ανακοίνωση της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή. Δυστυχώς, δεν υπάρχει Γενική Γραμματεία Χρεωμένων Χωρών, να προειδοποιεί τους πολίτες τους για τους κινδύνους από τις υπογραφές που βάζουν οι πολιτικοί τους. Γι’ αυτό έχουμε μισοπέσει στο γκρεμό και μένει λίγο ακόμα να συντριβούμε.
Σας προτείνουμε ένα πείραμα που θα σας εκπλήξει: Κλείστε την τηλεόραση, ξεχάστε όσα σας λένε για το χρέος, σκεφτείτε την Ελλάδα ως επιχείρηση που έχει πρόβλημα με την τράπεζα που τη δάνεισε. Εξετάστε με αυτό το κριτήριο τι κάνει ο διευθυντής της επιχείρησης, ο Πρωθυπουργός. Σκεφθείτε πως θα ενεργούσατε εσείς, τι θα κάνατε, τι θα αποφεύγατε. Είστε ο μέτοχος, ο νόμιμος ιδιοκτήτης της επιχείρησης, κοιμάστε κάτω από τη στέγη της και στη δική σας ζωή κινδυνεύει να πέσει και να την τσακίσει, όσο προστατευμένος κι αν πιστεύετε ότι είστε.
Μιλήσαμε προηγουμένως για “αυτοκτονία” του κράτους. ‘Eχει μεγάλη σημασία να υπογραμμίσουμε ότι αυτό θα συμβεί ακόμα και αν επιτευχθεί η συνέχιση της υπαγωγής του ελληνικού χρέους προς ιδιώτες στο ελληνικό δίκαιο και τα ελληνικά δικαστήρια, μετά την υπό διαπραγμάτευση συμφωνία αναδιάρθρωσης (PSI) και αποτραπεί η υπαγωγή του στο αγγλικό και διεθνή δικαστήρια. Στην πραγματικότητα υπάρχουν δύο τρόποι αυτοκτονίας και, για να ζήσει ο υποψήφιος αυτόχειρ, το ελληνικό κράτος, πρέπει να αποτραπεί η χρήση αμφοτέρων. Ο ένας είναι το αγγλικό δίκαιο και τα διεθνή δικαστήρια, ο δεύτερος είναι η επικύρωση της δανειακής σύμβασης με αυξημένη πλειοψηφία από τη Βουλή.
Επειδή η επικύρωση αυτή έχει κρισιμότατη σημασία για τα συμφέροντα των Πιστωτών, αυτοί επέβαλαν, δια των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων που ελέγχουν σε μεγάλο βαθμό και των ανθρώπων επιρροής τους στο στενό περιβάλλον Σαμαρά και Καρατζαφέρη, την αναβολή των εκλογών που φαίνονταν αναπόφευκτες και τον σχηματισμό τρικομματικής κυβέρνησης, ώστε να βρεθούν οι 180 ψήφοι που χρειάζονται για να αποκτήσουν πρώτη και δεύτερη δανειακή την απαιτούμενη τυπική ισχύ. Το “σενάριο Παπαδήμου” δουλευόταν έντονα τουλάχιστο από το καλοκαίρι, όταν “ιδιώτες” από τις ΗΠΑ έκαναν φύλλο και φτερό ακόμα και τα παιδικά του χρόνια!
Ελληνικό και αγγλικό δίκαιο: η “μικρή διαφορά” ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο
Το πρόβλημα χρέους είναι κατ’ αρχήν μια νομική διαφορά μεταξύ διεθνών μεγατραπεζών και του ελληνικού κράτους. Η τελική έκβαση εξαρτάται ασφαλώς από πολλούς οικονομικούς, πολιτικούς και διεθνείς παράγοντες, η νομική διάσταση που εξετάζουμε εδώ έχει όμως προφανώς πολύ μεγάλη σημασία. Σήμερα, η καθαρά νομική θέση της Ελλάδας στο ζήτημα του χρέους είναι εξαιρετικά ισχυρή, πολύ ισχυρότερη από τη θέση άλλων υπερχρεωμένων χωρών, όπως άλλωστε αναγνωρίζεται διεθνώς, άρθρα των Νιού Γιορκ Τάιμς ή της Wall Street Journal ή μελέτες εγνωσμένου κύρους πανεπιστημίων, όπως του Duke. Γιατί τα ελληνικά ομόλογα διέπονται από το ελληνικό δίκαιο, υπάγονται στις ρυθμίσεις που κυρίαρχα αποφασίζει η Βουλή και, εάν αύριο, η χώρα επιλέξει να υιοθετήσει εκ νέου εθνικό νόμισμα, αποχωρώντας από την ευρωζώνη, ή αν βρουν ένα τρόπο να την εκδιώξουν από την ευρωζώνη, ή διαλυθεί η ευρωζώνη, η Βουλή θα υιοθετήσει νόμο για την εισαγωγή του νέου νομίσματος, με τον οποίο μπορεί να μετατρέψει όλα τα συμβόλαια, περιλαμβανομένων των ομολόγων, που ισχύουν κατά τη στιγμή της δημοσίευσης σε ευρώ σε δραχμές με την ισοτιμία που θα καθορίσει. Προφανώς το χρέος θα πληθωρισθεί στη συνέχεια μαζί με το νόμισμα.
Στο πιο ακραίο, αλλά νομικά δυνατό σενάριο, μπορεί να επικαλεσθεί η Αθήνα κατάσταση έκτακτης ανάγκης και απειλή για τη ζωή του πληθυσμού και την ασφάλεια του κράτους, διακόπτοντας την εξυπηρέτηση του χρέους. Σας υπενθυμίζουμε ότι εξετάζουμε την καθαρή νομική θέση της χώρας, της επιχείρησης, στην αναλογία που σας ζητήσαμε να σκεφτείτε, όχι τις υπόλοιπες παραμέτρους άσκησης πολιτικής. Σημασία για την ανάλυσή μας έχει ότι μπορεί να γίνει νομίμως.
Ευρώ, δραχμή και χρέος
Επειδή μπορεί στο μυαλό του αναγνώστη να υπεισέλθουν παράσιτα από την ανορθολογική ή υποβολιμιαία συζήτηση περί ευρώ ή δραχμής, να ξεκαθαρίσουμε στο σημείο αυτό δύο πράγματα. Πρώτον, το κύριο πρόβλημα της χώρας πλέον είναι η διατήρηση βιώσιμου δημοκρατικού κράτους, ικανού να τρέφει τον πληθυσμό του και να προστατεύει τα σύνορά του. Η παραμονή ή μη στο ευρώ, όσο σημαντική αφ’ εαυτής δεν συνιστά αυτοσκοπό, υποτάσσεται στην πρωταρχική επιδίωξη.
Δεύτερο, να έχεις ένα όπλο δεν σημαίνει ότι το χρησιμοποιείς αναγκαστικά. Τα ατομικά όπλα χρησιμοποιήθηκαν μόνο δύο φορές, η απλή ύπαρξή τους είχε όμως τεράστιες πολιτικές επιπτώσεις. ‘Oπως είναι τα πράγματα σήμερα, η Ελλάδα, αν φύγει από το ευρώ, μπορεί να απειλήσει τους πιστωτές με μεγάλη νόμιμη απομείωση των αξιώσεών τους και των προσδοκιών τους από τη χώρα, και η απειλή είναι δυνατή, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε διαπραγμάτευση και σε ρήξη, χωρίς να υλοποιηθεί αναγκαστικά. Αν θελήσουν να διώξουν τώρα την Ελλάδα από το ευρώ, θα αποδεχθούν και τη ζημιά από τη μετατροπή του χρέους τους σε δραχμές. Αύριο, αν όλο το χρέος είναι αναγκαστικά σε ευρώ, τότε θα μπορούν να τη διώξουν χωρίς να κινδυνεύουν οι αξιώσεις τους!
Η Ελλάδα γίνεται “δουλοπάροικος”
Δεν είναι μόνο αυτό το πρόβλημα, γι’ αυτό και υποστηρίζουμε ότι δεν επαρκεί η μη μεταβολή σε αγγλικό δίκαιο. Το πρόβλημα είναι και η ενδεχόμενη επικύρωση της δανειακής, της πρώτης, που δεν έχει επικυρωθεί από τη Βουλή, γιατί το ΠΑΣΟΚ δεν διέθετε τις απαραίτητες 180 ψήφους και της υπό σύνταξη δεύτερης. Από τη στιγμή που επικυρωθούν με 180 ψήφους οι συμβάσεις αποκτούν διεθνή νομική ισχύ. Σήμερα, η πρώτη δανειακή είναι νομικά ανυπόστατη, γιατί δεν έχει κυρωθεί. Πως θα αλλάξει η νομική θέση της χώρας, αν ψηφιστούν όσα προβλέπει η πρώτη και κατά πάσα πιθανότητα η δεύτερη δανειακή;
Η Ελλάδα παραιτείται δια των συμβάσεων αυτών από την ασυλία εθνικής κυριαρχίας, υποθηκεύει το σύνολο της δημόσιας περιουσίας, τωρινής και μελλοντικής (!), δηλαδή των τραπεζών της αν κρατικοποιηθούν για να αναχρηματοδοτηθούν και των υδρογονανθράκων που θα ανακαλυφθούν ενδεχομένως στην ΑΟΖ. Μέσω του μεσοπρόθεσμου υποχρεούται σε εκποίηση σε τρέχουσες χρηματιστηριακές ή αγοραίες τιμές, που μπορεί να είναι δέκα ή εκατό φορές πιο κάτω από τις πραγματικές. Η Αθήνα δεν μπορεί να δανεισθεί από τρίτους πλην ΕΕ, γιατί δεν θα διαθέτει τίποτα να υποθηκεύσει σε αντάλλαγμα. Δεν μπορεί πρακτικά να διεκδικήσει γερμανικές αποζημιώσεις ή να ζητήσει αναθεώρηση βλαπτικών συμβάσεων που δολίως υπέγραψαν δωροδοκηθέντες πολιτικοί, γιατί ρητά απαγορεύεται ο συμψηφισμός των απαιτήσεών της με τα δάνειά της. Οι δανειακές απαγορεύουν τη μετατροπή του υπολοίπου χρέους προς ιδιώτες, που θα πρέπει να πληρωθεί ακέραιο. Και παραπέμουν ενστάσεις εγκυρότητας στο ευρωπαϊκό δικαστήριο.
Και ένα παιδί ακόμα καταλαβαίνει τι σημαίνουν αυτά. Παρόμοιοι αποικιακοί όροι δεν μπορούν και δεν πρέπει, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και με όποιες συνέπειες να γίνουν δεκτοί. Ούτε είναι αποδεκτό επιχείρημα το ότι οι πολιτικοί μας δεν μπορούν να πουν όχι. Ας αλλάξουν επάγγελμα. Κληρωτοί καλύτερα θα τα κατάφερναν.
Αλλά προς στιγμήν ας κάνουμε μια παραχώρηση. Ας υποθέσουμε ότι επικυρώνουμε μια τέτοια σύμβαση. Παίρνουμε όμως τουλάχιστο σε αντάλλαγμα έναν έστω οδυνηρό, δύσβατο, αλλά έστω δρόμο σωτηρίας; Να κάνουμε βρε αδερφέ σκάντζα στις αρχές, να υποφέρουμε δέκα και είκοσι χρόνια, να διατηρήσουμε όμως ανοιχτό έναν δρόμο, μια προοπτική για τη χώρα. H απάντηση είναι κατηγορηματικά όχι.
Οι αρχιτέκτονες της 26.10 υποστηρίζουν ότι θα φτάσουν το χρέος στο 120% του ΑΕΠ το 2020. Οι υπολογισμοί είναι υπεραισιόδοξοι και τελείως αυθαίρετοι, πολύ περισσότερο στο σημερινό περιβάλλον. Οι υπολογισμοί των ίδιων κατά το πρόσφατο παρελθόν διαψεύστηκαν όλοι παταγωδώς. Αλλά, ακόμα κι αν επιτευχθεί, με τη χώρα νάχει διαλυθεί στο μεταξύ, το 120% δεν είναι βιώσιμο, αφού με 120% μπήκαμε στο μνημόνιο! Στην πραγματικότητα απεδείχθη ήδη ότι όλο το πακέτο (Μνημόνιο, Δανειακές κλπ.) δεν είναι φτιαγμένα για να σώσουν την Ελλάδα, γιατί αν ήταν λάθος θα το διόρθωναν διαπιστώνοντας την αποτυχία. Είναι φτιαγμένο για να την καταστρέψει και την μεταβάλει σε εσαεί υποτελή φόρου που δεν θα μπορεί να καταβάλει. Στο τέλος τέλος, είναι δυνατό όσοι γράψανε αυτά που σας είπαμε στη δανειακή σύμβαση γιατί τα γράψανε; Ο σκοπός είναι η λεηλασία της χώρας, που θα διατηρήσει τελικά, μερικά και μόνο, το “κέλυφος” της Ελληνικής Δημοκρατίας, χωρίς κανένα μέσο άσκησης της κυριαρχίας της και άγνωστο εντός ποίων τελικά συνόρων και με ποια εθνική σύνθεση (o Στρως Καν ήταν που πρότεινε στη Βουλή τη μετανάστευση ως λύση στην ανεργία των νέων, την εφήρμοσε μάλιστα και ο ίδιος πηγαίνοντας να ζήσει στο Ισραήλ!).
Το ‘Oχι στην επικύρωση της δανειακής και στο αγγλικό δίκαιο δεν σώζουν την Ελλάδα υποχρεωτικά, την αφήνουν όμως με ακέραια τα νομικά της όπλα είτε στη διαπραγμάτευση που πρέπει να γίνει, είτε στη μάχη της επιβίωσης που τυχόν αναγκαστούμε να δώσουμε.
Επειδη η ιστορία επναλαμβάνεται συχνά , καλό θα ήταν να διαβάσετε και για την υπόθεση ΠΑΤΣΙΦΙΚΟ (πατείστε ΕΔΩ) που συνέβη στην Ελλάδα του 1850
ΠΗΓΗ